Doğumsal Rahim Anomalileri

Kadınlarda infertilite değerlendirmesinde en önemli adımlardan biri rahim yapısının incelenmesidir. Doğuştan gelen yapısal farklılıklar, tıbbi adıyla Müllerian anomaliler, bazı kadınlarda gebelik şansını etkileyebilir.


Doğumsal Rahim Anomalileri Nasıl Oluşur?
Rahim, anne karnında böbrekler ve idrar yolları ile birlikte gelişir. Bu nedenle rahim anomalisi saptanan kadınlarda, böbrek ve idrar yolları da mutlaka değerlendirilmelidir.


Nasıl Tespit Edilir?
Çoğu kadın, rutin jinekolojik muayene veya infertilite araştırmaları sırasında rahminde doğuştan anomali olduğunu öğrenir. Doğal yolla gebe kalan bazı kadınlarda da gebelik sırasında bu farklılıklar fark edilebilir.


Sık Görülen Rahim Anomalileri

  • Arkuat uterus: Rahim kubbesinde hafif çöküklük.

  • Septat uterus (rahim perdesi): Rahim içini bölen perde yapısı.

  • Bikornuat uterus: Rahmin iki parçalı, dıştan tavşan kulağı görünümünde olması.

  • Uterus didelfis: Çift rahim ağzı ile birlikte iki ayrı rahim boşluğu.

  • Unikornuat uterus: Sağda veya solda gelişmiş yarım rahim ve ona bağlı tek tüp.


Kesin Tanı Nasıl Konur?

  • 2D ultrason: Tecrübeli ellerde çoğu zaman yeterlidir.

  • 3D ultrason: Daha net görüntüler sunar.

  • MR görüntüleme: Kesin tanı için tercih edilebilir.

⚠️ Önemli not: Örneğin rahim perdesi (septum) histeroskopik olarak kolayca düzeltilebilirken, bikornuat uterusun aynı yöntemle düzeltilmeye çalışılması ciddi risk oluşturabilir. Bu nedenle doğru tanı çok önemlidir.


Gebelikte Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Perde veya bikornuat uterus: Gebelik oluşsa bile serviks zayıflığına bağlı erken doğum riski olabilir. Bu durumda serviks kalınlığı ultrasonla takip edilmeli, gerekirse serklaj dikişi uygulanmalıdır.

  • Yarım rahim (unikornuat uterus): Normalden küçük olduğundan genişleme kapasitesi sınırlıdır. Bu da erken doğum riskini artırır.

  • Tüp bebek tedavisi: Bu hastalarda tek embriyo transferi tercih edilmelidir.


Her Rahim Anomalisi Düzeltilmeli mi?
Her anomalide cerrahi gerekmez. Müdahale kararı, rahimdeki anomalinin tipine, kadının infertilite öyküsüne ve daha önceki gebelik sonuçlarına göre verilir.

Örneğin, tüp bebek tedavisinde kaliteli embriyolar elde edilen bir hastada, rahim kubbesindeki hafif bir çöküklüğün düzeltilmesi şart olmayabilir.


Sonuç:
Doğumsal rahim anomalileri, her zaman gebelik önünde engel değildir. Ancak doğru tanı ve gerektiğinde uygun cerrahi müdahale ile hem doğal gebelik hem de tüp bebek tedavilerinde başarı şansı artırılabilir.