OHSS (Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması Sendromu)

Tüp bebek tedavisinde kullanılan hormon ilaçları, yumurtalıkların kontrollü şekilde uyarılmasını sağlar. Ancak bazı durumlarda bu kontrol kaybolabilir ve OHSS (Ovaryan Hiperstimülasyon Sendromu) adı verilen tablo ortaya çıkar.


OHSS Nedir, Nasıl Oluşur?
OHSS, yumurtalıkların aşırı uyarılmasıyla ortaya çıkan ve vücutta ciddi sıvı dengesizliklerine yol açabilen bir durumdur.

  • Özellikle polikistik over sendromu (PKOS) olan kadınlarda risk daha yüksektir.

  • Çok sayıda folikül geliştiğinde hormon seviyeleri anormal derecede yükselir.

  • Bu da damar geçirgenliğini artırır ve kanda bulunan sıvı damar dışına sızar.

Sonuç olarak:

  • Karın boşluğunda, akciğer veya kalp zarında sıvı birikimi olabilir.

  • Kan koyulaşır ve pıhtılaşma riski artar.

  • Böbrek başta olmak üzere organlarda yetersizlik gelişebilir.

👉 Ağır OHSS mutlaka hastane yatışı, hatta yoğun bakım desteği gerektirebilir.


OHSS Belirtileri

  • Karında şişlik ve ağrı

  • Hızlı kilo artışı

  • Nefes darlığı

  • Bulantı, kusma

  • İdrar miktarında azalma

👉 Bu belirtiler varsa vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.


OHSS Engellenebilir mi?
Evet. OHSS’den korunmak, tedavi etmekten çok daha kolaydır.

Alınabilecek önlemler:

  • Doğru protokol seçimi ve düşük başlangıç dozu ile tedaviye başlamak.

  • Çatlatma iğnesi olarak hCG yerine GnRH agonistleri tercih etmek.

  • Yumurta toplama (OPU) sonrası düzenli takip ve serum desteği.

  • Antagonist iğnelere OPU sonrası birkaç gün daha devam etmek.

  • Gerekli durumlarda süt hormonunu baskılayan ilaçlar ve kan sulandırıcılar kullanmak.


OHSS Riski Olan Hastalarda Embriyo Transferi
OHSS riski taşıyan kadınlarda taze embriyo transferi yapılmamalıdır. Çünkü gebelik oluşursa tablo ağırlaşabilir. Bunun yerine:

  • Embriyolar dondurulmalı,

  • Kadın iyileştikten sonra, uygun zamanda donmuş embriyo transferi yapılmalıdır.


Sonuç:
OHSS, tüp bebek tedavisinde nadir ama ciddi bir komplikasyondur. Erken önlem almak ve doğru tedavi protokolleri ile bu risk büyük ölçüde azaltılabilir.